अरूलाई कुनै कुराको उपदेश दिनुपूर्व आफूमा त्यस्तो किसिमको योग्यता छ—छैन विचार गर्नुपर्दछ । यदि आफूले नराम्रा काम गरिन्छ र अरूलाई त्यस्ता काम नगर्न उपदेश दिइन्छ भने त्यो उपदेशले काम गर्न सक्दैन । आफूभित्र सत्वृत्तिको विकास नै उपदेशका लागि सबल योग्यता मान्न सकिन्छ ।

एकजना व्यक्तिले आफ्नो ७ वर्षको छोरोलाई एक महात्माकहाँ लिएर गए र उनीसँग भने, “हे महात्मा ! मेरो छोराले दैनिक ५ रूपैयाँको मिस्री खाने गर्छ । यदि मिस्री नदिने हो भने झगडा गरेर हैरान पार्छ । कृपया, तपाइँसँग कुनै उपाय छ भने यसलाई यो बानीबाट मुक्त गरिदिनुस् ।” महात्माले भने, “ठीक छ, त्यसोभए यसलाई एक महिनापछि लिएर आउनुस्, म ठीक पार्छु ।”

ती व्यक्तिले एक महिनापछि त्यो बालकलाई जब महात्माकहाँ लिएर गए, महात्माले उसलाई अत्यन्त प्रिय र मायालु शब्दमा सम्झाए— “बाबु हेर, तिमी यति राम्रो मान्छेले धेरै मिस्री खाएर दाँत नराम्रो पार्न हुन्छ त ? हाम्रालागि हाम्रो दाँत धेरै महत्त्वपूर्ण छ । तिमीले खाने चक्लेटभन्दा दाँत ठूलो हो । दाँत नै बिग्रने गरी कहिल्यै पनि चकलेट अथवा मिस्री खानुहुँदैन । अबदेखि तिमीले चक्लेट, मिस्री केही पनि नखाऊ र झगडा पनि नगर ल !”

यति भनेर उसलाई धाप मार्दै बिदा गरे । ठीक त्यही दिनदेखि बालकले दैनिकरूपमा चक्लेट र मिस्री खान बन्द गर्यो ।

केही दिनपछि बालकका पिता महात्माकहाँ गए र आफ्नो छोरो अत्यन्त सज्जन र आज्ञाकारी भएको बताउँदै उनलाई धन्यवाद प्रकट गरे । महात्मासँग जिज्ञासा प्रकट गर्दै उनले सोधे,—“महात्मा तपार्इँको उपदेश साँच्चै नै सञ्जीवनीसमान रहेछ । तर, तपाईँले पहिलो दिनमै मेरो छोरोलाई उपदेश नदिएर किन एक महिनापछि बोलाउनुभयो ? यसको रहस्य के म जान्न सक्छु ?”

ती व्यक्तिको जिज्ञासा शान्त पार्दै महात्माले भने—“मित्र, जो मनुष्य स्वयम् नियमको पालन गर्दैन र संयममा रहँदैन, उसले अरूलाई नियम र संयमको उपदेश कसरी दिन सक्छ ? म पनि तपाइँकै छोरोजस्तै खानापछि मिस्री खाने गर्दथेँ । मैले जब एक महिनासम्म मिस्री नखाने अभ्यास गरेर यो नराम्रो बानी हटाएँ अनि बल्ल तपार्इँको छोरालाई बोलाएर उपदेश दिएँ । त्यो उपदेशले काम ग¥यो र तपाइँको छोराले पनि मिस्री खान र झगडा गर्न छोड्यो ।”

अरूलाई कुनै कुराको उपदेश दिनुपूर्व आफूमा त्यस्तो किसिमको योग्यता छ—छैन विचार गर्नुपर्दछ । यदि आफूले नराम्रा काम गरिन्छ र अरूलाई त्यस्ता काम नगर्न उपदेश दिइन्छ भने त्यो उपदेशले काम गर्न सक्दैन । आफूभित्र सत्वृत्तिको विकास नै उपदेशका लागि सबल योग्यता मान्न सकिन्छ ।